มะขามเปรี้ยวยักษ์ โตเร็ว ทนแล้ง ตลาดดี

มะขามเปรี้ยวพันธุ์ฝักใหญ่

 สวัสดีค่ะ เพื่่อนๆบล็อกของเรา วันนี้จะนำเรื่องของมะขามผลไม้คู่บ้านมาฝากท่านผู้เยื่ยมชม รวมทั้งการวิเคราะห์การตลาดความเป็นไปได้ในการทำ และการแปรรูปของมะขามเปรี้ยวยักษ์กันค่ะ
มะขามเปรี้ยวพันธุ์ฝักใหญ่ เป็นไม้ผลไม้ยืนต้น ที่ให้ผลผลิตในระยะยาว ปลูกและดูแลง่าย หลังจากปลูกไปแล้ว 3 ปีก็จะติดฝักให้ผลเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ตามความสมบูรณ์และอายุของต้น
การปลูก ควรปลูกช่วงต้นฤดูฝน
ลักษณะต้น เป็นทรงพุ่มเตี้ย
ลักษณะฝักโค้งเล็กน้อยเป็นฝักดาบ
น้ำหนักฝัก ฝักดิบ 3-4 ฝักต่อ 1 กก.
ฝักสุก 14-18 ฝักต่อ 1 กก.
น้ำหนักเนื้อมะขาม แกะเปลือกและเมล็ดแล้ว หนัก700-750 กรัมต่อมะขามสุก 1 กก.
ความเปรี้ยว เปรี้ยวกว่ามะขามบ้านธรรมดา 2-3 เท่าโดยประมาณ

ข้อดีของการปลูกมะขามเปรี้ยวยักษ์

•ขึ้นได้ในดินทุกประเภท
•ชอบแดดจัดๆ (ทุ่งโล่งไม่มีต้นไม้ใหญ่)
•พื้นที่ที่ปลูกหน้าแล้งต้องแล้งจริงๆ ต้นที่ปลูกที่มีอายุ3ปีขึ้นไป ถ้าเกิดโดนไฟไหม้ 80-90 เปอร์เซ็นต์ก็ยังมีโอกาสรอด
• ต้นที่ปลูกที่มีอายุ 3ปีขึ้นไป ถ้าโดนน้ำท่วมประมาณ 80 % ของความสูงต้นนาน3เดือน ครึ่งก็ยังรอด
•มะขามพันธุ์นี้แตกกิ่งออกทางด้านข้าง ทำให้ต้นไม่สูงเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ง่าย
•ในใบแก่ของมะขามจะมีสารที่ทำให้แมลงไม่มารบกวน
•ผลผลิตของมะขามเปรี้ยว สามารถเก็บขายได้หลายชนิด หลายช่วงเช่น เก็บยอดอ่อน
•เก็บมะขามฝัก อ่อน เก็บ ฝักดิบทำแช่อิ่มหรือเข้าโรงดอง หรือเก็บเป็นมะขามเปียก เม็ดมะขามก็ยังสามารถขายได้
•เป็นไม้ผลที่ขายแล้วไม่ถึงมือคนกิน ฉะนั้นจะทำให้การล้นของตลาดเกิดขึ้นได้ช้า
•ดีสำหรับผู้ที่ไม่มีเวลาไปคอยดูแล ไม่ต้องคอยกังวลว่าจะมีคนมาขโมยไปกิน

ตลาดของมะขามเปรี้ยวยักษ์
สำหรับเกษตรกรมือใหม่ ใจเย็นๆ อย่าด่วนตัดสินใจ พยายามดูตลาดก่อน ดังตัวอย่างต่อไปนี้

จากการศึกษาข้อมูลของมะขามเปรี้ยว ดูเหมือนจะไม่มีข้อเสียใดๆ ไม่ว่าจะทั้งการปลูก การดูแล และด้านการตลาด และด้วยเหตุนี้จึงทำให้หลายๆ คนให้ความสนใจพืชตัวนี้พอสมควร ไม่ว่าจะเป็นมะขามเปรี้ยวฝักขนาดใหญ่ 4-5 ฝัก / กก. เป็นไม้ผลทีขึ้นง่ายไม่ต้องดูแลมากเป็นพืชทนแล้งสามารถเจริญเติบโตได้ดีแม้ในพื้นที่ที่แห้งแล้ง
และทางด้านการตลาดนั้นก็ดูจะยิ่งน่าสนใจเข้าไปใหญ่เป็นพืชเศรษฐกิจที่จะสร้างรายได้ให้กับพี่น้องเกษตรกรมีความต้องการเป็น 100 เป็น 1,000 ตันราคามะขามเปรี้ยวแกะเมล็ดแล้วจะมีราคากิโลกรัมละ 20-40 บาทมะขามฝักใหญ่แบบสดจะอยู่ที่กิโลกรัมละ 10- 20 บาท
 มะขามเปรี้ยวเป็นพืชที่สามารถใช้ประโยชน์ได้อย่างกว้างขวาง โดยใช้เป็นส่วนประกอบของอาหาร ยา และเครื่องใช้ในครัวเรือน และยังทำเป็นในรูปอุตสาหกรรมได้อีก เช่นโรงงานน้ำพริก เครื่องปรุงน้ำพริกมะขามเปียกสำเร็จรูป สมุนไพรบำรุงผิวพรรณ เครื่องสำอาง ไวน์ แยม ซอสมะขาม ลูกอม เครื่องดื่ม ชามะขาม เยลลี่ ยาระบาย ยาลูกกลอน   

ตัวอย่างการปลูกมะขามไร่ชมจันทร์  

จากการศึกษาการตลาดเองหลังปลูกไปแล้ว เช็คราคาขายปลีกอยู่ประมาณ 70-100 สำหรับมะขามเปียก ราคากลางตลาดไทเฉลี่ยที่ 39 บาท มะขามสด กิโลละ 7-8 บาท
ทีนี้มาดูผู้รับซื้อดูบ้าง

จากการสอบถามผู้ที่รับซื้อ เค้าบอกว่าไม่อยากรับซื้อมะขามเปรี้ยวฝักยักษ์ไปทำมะขามเปียก เนื่องจากน้ำหนักหายไปเยอะมากๆ หลังจาแกะเปลือกและเมล็ดออกแล้ว หายไปประมาณ 60-70% ราคาที่เค้ารับซื้อกันก็ไม่เกิน 20 บาท หักค่าคนงาน ค่าโน่น ค่านี่ ค่านั่น น่าจะราคาเนตที่ 10 บาท
และถ้าน้ำหนักฝักแห้งต่อต้นอยู่ที่ 500 กก. หลังแกะแล้วน้ำหนักหายไป 70% ก็จะได้อยู่ที่ต้นละ 150 กก x 10 บาท เท่ากับขายได้ต้นละ 1,500 บาท โดยประมาณ สำหรับมะขามเปียก ถ้าคิดที่ราคากลางก็จะได้ 150 กก. x 40 บาท เท่ากับต้นละ 6,000

ถ้าเป็นมะขามสด ต่อต้นอยู่ที่ 500-1,000 กก. คิดที่ 700 กก แล้วกัน น้ำหนักไม่หาย x กิโลละ 7-8 บาท เท่ากับขายได้ต้นละ 4,900 – 5,600 บาท
ทีนี้ขอเสียงผู้ที่ปลูกมะขามเปรี้ยว ตัวจริง เสียงจริง ขายได้แล้วจริงๆ เข้ามา CONFIRM หน่อยค่ะว่าจริง

แท้เป็นอย่างไรกันบ้าง

ทางออกของตลาดมะขามเปรี้ยวยักษ์

ขออนุญาตร่วมด้วยนิดนึ่งครับ ปลูกมา 10 ปีแล้วครับ มีอยู่ 20 กว่าต้นดูแลบ้างไม่ได้ดูแลบ้างผลผลิตที่ได้เอามาแปรรูปแช่อิ่มขายเองตลาดในพื้นที่ไม่พอขายครับแต่ทำมากกว่าที่เคยทำไม่ไหว ทำกับแม่สองคน จะคัดผักสวยๆตรงใหญ่ๆมาแช่อิ่มครับส่วนฝักสั้นๆเอาไว้เป็นมะขามเปียกครับ

เริ่มขายครั้งแรกที่กก.ละ 100 พอน้ำตาลขึ้นราคาก้อขยับมาที่ 120 จนหนสุดท้ายนี่ 150 ครับ มะขามที่ผมกับแม่ทำจะไร้เม็ดครับ คือคว้านเอาเม็ดออกจนหมดและรกมะขาม (ที่เป็นเส้นๆตามเนื้อมะขาม) ก้อลอกออกจนหมดมะขามแต่ละชุดใช้เวลาในการแช่น้ำเชื่อมน้ำแรกจนขายได้ทั้งหมด 7 วัน ครับจะเปลี่ยนน้ำเชื่อมทกกวัน ผมกับแม่ทำได้เต็มที่วันหนึ่งได้ไม่เกิน 40 กิโล (ฝักดิบ) มะขามฝักสด(ดิบ) 500 กิโล จะใช้แก๊สขนาดถัง 15 กิโลหมด 3 ถัง(ใช้ตั้งแต่ลวกฝักสำหรับการลอกเปลือกจนถึงเคี่ยวน้ำเชื่อม)น้ำตาลทราย 3 กระสอบ กระสอบละ 50 กิโล เกลือเม็ด ปูนแดงเอามาทำน้ำปูนใส) มะขามฝักดิบ 500 กิโลทำเสร็จแล้วจะได้ผลผลิตที่ประมาณ 250 กิโลบวกลบนิดหน่อยครับ รายได้จะได้ประมาณ 25,000 บาท ครับ ที่ฝักดิบ 500 กิโล นะครับ

วางแผนการผลิต และการตลาด

1. ตลาดนัด / ตลาดในท้องถิ่น
2. สถานที่ท่องเที่ยว / เทศกาลต่างๆ
3. ร้านอาหารต่างๆ
4. ขายให้พ่อค้าคนกลาง
5. สมาชิกรับไปจำหน่าย
6. สำรวจและประสานงานกับผู้รับซื้อ
7. ดูแลการจำหน่าย ประชาสัมพันธ์ตามโอกาสและสื่อต่างๆ 

ต้นทุนในการแปรรูปมะขามเปรี้ยว และการตลาด สำหรับคนที่กำลังจะก้าวเข้าวงการ

ปัจจัยที่จำเป็นต้องใช้
1. ค่าตู้อบมะขาม 1 ตู้ เป็นเงิน 30,000 บาท
2. เงินทุนหมุนเวียนซื้อวัตถุดิบ และบรรจุภัณฑ์เป็นเงิน 50,000 บาท สามารถมีผลผลิตจำหน่ายได้แก่
- มะขามแช่อิ่มเปียก เริ่มผลิตเดือนกันยายน ถึงวันที่ 15 ธันวาคม รวม 15 สัปดาห์ๆละ 300 กก . รวม 15 สัปดาห์ ผลผลิต 4,500 กก . กำไร 30 บาท / กก . เป็นเงิน 9,000 บาท / กลุ่ม / สัปดาห์ หรือ 300 บาท / คน / สัปดาห์
- มะขามแช่อิ่มแห้ง เริ่มผลิตเดือนกันยายนถึงวันที่ 15 ธันวาคม รวม 15 สัปดาห์ๆละ 300 กก . รวม 15 สัปดาห์ ผลผลิต 4,500 กก . ต้นทุน 45 บาท / กก . กำไร 35 บาท / กก . เป็นเงิน 10,500 บาท / กลุ่ม / สัปดาห์ หรือ 350 บาท / คน / สัปดาห์

- มะขามหยี เริ่มผลิตเดือนกันยายนถึงวันที่ 15 ธันวาคม รวม 15 สัปดาห์ๆละ 200 กก . รวม 15 สัปดาห์ผลผลิตรวม 3,000 กก . ต้นทุน 50 บาท / กก . กำไร 50 บาท / กก . เป็นเงิน 10,000 บาท / กลุ่ม / สัปดาห์หรือ 333 บาท / คน / สัปดาห์

- มะขามกวน ผลิตตลอดทั้งปี ผลิตสัปดาห์ละ 200 กก . 52 สัปดาห์ ผลผลิต 5,200 กก . ต้นทุน 50 บาท / กก . กำไร 20 บาท / กก . เป็นเงิน 4,000 บาท / กลุ่ม / สัปดาห์ หรือ 132 บาท / คน / สัปดาห์
- มะขามแก้ว ผลิตตลอดทั้งปี ผลิตสัปดาห์ละ 200 กก . 52 สัปดาห์ ผลผลิต 5,200 กก . ต้นทุน 30 บาท / กก . กำไร 40 บาท / กก . เป็นเงิน 8,000 บาท / กลุ่ม / สัปดาห์ หรือ 266 บาท / คน / สัปดาห์

วัสดุอุปกรณ์

1. เครื่องชั่งหยาบ 15 กก . = 500 บาท
2. หม้อต้มน้ำร้อนลวก มะขามใหญ่ 4 ใบ =3,500 บาท
3. ตู้แช่เย็น =14,000 บาท
4. ชุดเตาแก๊ส ขนาด 4 หัว =3,000 บาท
5. ถาด สแตนเลส ขนาด 8 ใบ =3,200 บาท
6. เครื่องซีนพลาสติก =3,500 บาท

ข้อคิดเห็นเจ้าของบล็อก

ที่ดินที่ไม่ได้ทำอะไรปลูกมะขามไว้ดีกว่า ปลูกตอนต้นฝนรดน้ำครั้งเดียวตอนปลูก หลังจากนั้นก็ปล่อยให้เทวดาเลี้ยงไป ปีไหนมีราคาก็ขาย ปีไหนไม่มีราคาก็ปล่อยเป็นร่มเงา หญ้าก็ไม่เกิดใต้ร่ม ที่สำคัญต้นมะขามมีอายุเป็น 100 ปีค่ะ
แหล่งที่มา : กรมส่งเสริมการเกษตร และ แหล่งอื่นๆ จากอินเตอร์เน็ต
ขอขอบคุณ : ภาพประกอบจากอินเตอร์เน็ต